Meta analiz, birçok iş alanında karşımıza çıkan bir kelime grubudur. Meta Analiz özellikle birden çok bilimsel çalışmanın sonuçlarının birleştirilmesi ile yeni bir veri ve istatistik oluşturma tekniği olarak bilinir. Burada esas alınması gereken nokta bir konuda birden fazla çalışmanın gerçekleşmesidir.
Aynı konunun birden fazla kurum ya da kişi tarafından oluşturulmuş analizlerini tekrar gözden geçirerek sonuca varma işlemi meta analiz yöntemi olarak adlandırılmaktadır. Bahsi geçtiği üzere aynı konu üzerindeki çalışmaların karşılaştırılması ve söz konusu hataların bulunarak yeni bir sonuca varılması işlemi, yeni bir analizin ortaya çıkarılmasında oldukça etkilidir.
İlk olarak kaynak taraması yapılırken, daha sonra bulunan kaynakların sınıflandırılması gereklidir. Bundan sonraki iş ise istatistik çalışmaları olmalıdır. Öyle ki rakamsal terimler üzerinden çalışmaya devam etmek, meta analiz yönteminde oldukça kabul gören bir çalışma tekniğidir. Rakamsal ve istatiksel verilerin ardından oldukça geniş çaplı örneklem elde edilerek meta analiz yöntemi yapılır.
Meta analiz yönteminde bulunmak isteyen çalışmacılar, çalışma esnasında kendi fikir ve görüşlerini, bakış açılarını ve öznel yargılarını çalışmaların içerisine dahil etmemeli; kendilerine dair yargıların dışında bir bakış açısı geliştirmelidir. Meta analiz yöntemi çalışmasının son şeklinde, çalışma yapılan konu her ne ise onunla ilgili net bir yargıya varılması önemlidir.
Meta Analiz Yöntemi Nedir?
Meta analiz yöntemi, bir konu özelinde o ana dek yapılmış bilimsel araştırmalar ve çalışmaların bir araya getirilmesidir. Meta analiz yöntemi uygulanacak konu belirlendikten sonra sınıflandırmaların yapılması gerekir. Sınıflandırmaların ardından istatiksel bir derleme göz önünde bulundurulmaktadır.
Hemen hemen pek çok konuda başvurulan bu yöntemle birlikte ekonomi, eğitim, sosyoloji ve psikoloji alanlarındaki tüm çalışmalar başarıyla sonuçlandırılmalıdır. Meta analiz yöntemi tüm verilerin derlenerek hatalarının bulunmasında, daha temiz ve daha hatasız bir çalışma elde edilmesinde etkiye sahiptir.
Meta Analiz Nasıl Yapılır?
Ekonomi, bilim, psikoloji ve sosyoloji gibi alanlarda başvurulan meta analiz yönteminin yapılmasında pek çok kriter bulunur. Bu kriterlerin adım adım ve doğru bir şekilde yapılması sonuca ve karara varmada büyük ölçüde önem taşır.
“Meta analiz yöntemi nasıl yapılır?” sorusunun yanıtına bakılacak olursa aşağıdaki adımların takip edilmesi önemlidir. İşte o adımlar:
- Meta analizi yapılmak istenen bir konu belirlenir ve bununla ilgili geniş bir literatür çalışması yapılır.
- O güne değin yapılmış tüm çalışmalar göz önünde bulundurulurken aynı zamanda bir sınıflandırılma yapılır.
- Sınıflandırma sonucunda tüm istatiksel veriler göz önüne serilir ve analizler yapılmaya başlanır.
- Ortaya çıkan verilerin akabinde çeşitli karşılaştırmalar yapılır.
- Hata ayıklamaları yapıldıktan sonra ortaya çıkan tüm verilerden geniş çaplı bir örneklem elde edilir.
- Tüm bu işlemler istatiksel veriler ve nicel gözlemlere dayandırılır.
- Çalışmaların tamamında deney ve gözlem yöntemleri de kullanılabilir.
- Çalışmaların herhangi birine yorum, öznel yargı ya da kişisel görüş eklenmez.
Meta Analiz Etki Boyutu
Pek çok çalışmada kullanılabilen ve doğru sonuçlar elde etmeye yarayan meta analiz yönteminin etki boyutu oldukça geniş çaplıdır. Aynı zamanda etki boyutu meta analiz yapmayı mümkün kılan bir etkendir. Çalışmaların standartlaştırılması ve buna değer bir karşılaştırma sunulabilmesi için etki boyutu oldukça önemlidir.
Meta analiz etki boyutu aynı zamanda çalışmalarda etki büyüklüklerini de ifade eden bir kavramdır. Ortaya konulan verilerin daha hatasız bir neticeyle nihayetlendirilebilmesi için etki büyüklüğü hesaplanır. Örneklem büyüklüğü çok daha fazla olan çalışmalar göz önünde bulundurulduğunda hatası daha az olan sonuçlar elde edilmektedir.
