Yönetmenliğini Alex Proyas’ın yaptığı 2004 yılında gösterime giren I, Robot filmi, bilim kurgu dünyasında büyük bir etki bıraktı. Isaac Asimov’un I, Robot adlı kısa öyküsünden uyarlanan film, 2035 yılında robotların, insan hayatının vazgeçilmez unsurları olması ve robotlara olan güvenin geldiği noktayı göstermektedir.
Geleceği tahmin eden bir senaryoya sahip olan filmde, Asimov’un “üç robot yasası”, insanlara hizmet etmek amacıyla tasarlanan robotlarla ilgili bir gelecekten bahsediliyor. Üç robot yasasında yer alan 3 kural şu şekildedir;
- Bir robot, bir insana zarar veremez yahut bir insanın zarar görmesine seyirci kalamaz.
- Bir robot, bir insanın emirlerine uymak zorundadır. Ancak burada ilk kuralla çelişecek bir durum olmamalıdır.
- Bir robot kendisinin zarar görmesine izin veremez. Burada da ilk iki kuralla çelişmemek kaydı yer alır.
Asimov, yıllar içerisinde bu kurallara ek bir kural daha getirerek, bir robotun insanlığın zarar görmesine seyirci kalamayacağını belirtmiştir. I, Robot filmi, özellikle bu kurala dikkat çeken bir yorumla Asimov’un öykülerinden aksiyonlu bir film oluşturuyor.
Konusu Nedir?
2035 yılında insan hayatına hizmet etmek için geliştirilmiş robotlar, insanlar için hayatın bir doğal bir parçası haline gelmiştir. İnsanların, robotlara duyduğu güven çok yüksektir ancak bir kişi hariç. Del Spooner adlı paranoyak bir dedektif, işlenen bir suçun robotlar tarafından yapıldığını iddia etmektedir. Diğer insanlar onun deli olduğunu, böyle bir durumun söz konusu olmayacağını düşünse bile Del Spooner, iddiasında ısrar eder. Bu süreçte bir robot psikoloğunun da yardımıyla gerçeği araştırmaya koyulur.
Robotlara karşı fobisi olan ve geçmiş yaşantılara özlem duyan Del Spooner, gizli bir proje üzerinde çalışan bilim adamı Dr. Miles Hogenmiller’ın ölüm nedenini araştırırken katilin bir robot olduğu şüphesine kapılır. Basit bir dedektiflik işi gibi görünen bu işin altında yatan gerçekler fazlasıyla korkutucudur.
I, Robot Filmi Ne Anlatmak İstiyor?
Filmdeki dedektif Del Spooner’ın robot türüne karşı tavrı ve bu rol için siyahi bir oyuncu tercih edilmiş olması, seyirciyi ırkçılık konusunda düşündürüyor. Yapay zekâ sistemlerinin hızlı gelişimi sonrasında yakın gelecekte ortaya çıkması beklenen robot türünün insandan daha zeki, daha dayanıklı ve güçlü bir tür olması bekleniyor. Bu durumun, üç kural yasası ile insanları koruması beklenirken, insandan üstün görülen bu tür ile ilgili gelecek açısından hukuki süreçlerin yeniden düzenlenmesi gerçeği ile yüzleşmek gerekiyor.
İnsanların Robotlarla İlgili Korku ve Beklentileri Neler?
İnsanlar için robotlar hem heyecan verici hem de ürkütücü bir gelecek hayali olarak görülüyor. İnsanların robotlarla ilgili kafalarında yer alan sorular şöyle sıralanabilir:
- Yazılım kodlarında yer alan rastgele bölümler aniden birleşerek robotlarda beklenmedik tepkiler oluşturur mu?
- Bir robotun beyni gerçeği aramaya başlarsa neler olabilir?
- Karanlıkta kalan robotlar neden ışığı ararlar?
- Robotlar bir alana yerleştirildiklerinde neden bir araya gelme ihtiyacı duyarlar?
- Yapay zekânın sınırları çizilemezse ne gibi sonuçlar doğurur?
- Robotlarda ruh bilinci oluşursa bu durum nelere yol açar?
Bu sorular ve daha fazlası I, Robot seyircisinin zihninde oluşmuş ve gelecekte robot türünün insana yardımcı mı yoksa düşman mı olacağı gibi düşünceler ortaya çıkmıştır.
Yazının başında yer alan üç kuralın geçerliliğine inanmak ve robotların insan hayatını kolaylaştıran bir tür olduğunu kabul etmek gibi güzel bir hayalin, bir şüphe ile darmadağın olduğu bilimkurgu filmi I, Robot, adeta bir gelecek incelemesi olarak seyirci ile buluşuyor.
