Deprem sonrasında birçok kişi, sarsıntı geçmiş olmasına rağmen hala yerin hareket ettiğini hissedebilir. “Az önce yine sallandı mı?” ya da “Bir tek ben mi hissettim?” gibi düşünceler yaygın olarak yaşanır. Bu durum, psikolojide “Hayalet Deprem Algısı” (Phantom Earthquake Sensation) olarak adlandırılır.
Peki hayalet deprem hissi neden olur? Ne kadar yaygındır? Geçici mi, yoksa bir psikolojik sorunun habercisi mi? İşte detaylar…
Hayalet Deprem Algısı Nedir?
Hayalet deprem hissi, kişinin gerçek bir sarsıntı olmadığı halde yerin sallandığını düşünmesidir. Yani fiziksel bir deprem yaşanmasa da kişi, sandalyesinin titrediğini ya da bedeninin hafifçe sallandığını zannedebilir.
Bu algı, genellikle şu durumlarda ortaya çıkar:
- Gerçek bir depremi deneyimlemiş olmak
- Travma sonrası stres ve yüksek tetikte olma hali
- Uyku düzeninin bozulması veya duyusal hassasiyetin artması
Bu His Neden Oluşur?
Hayalet deprem algısı, hem fiziksel hem psikolojik nedenlerden kaynaklanabilir. İşte en yaygın tetikleyiciler:
1. Travma Sonrası Duyusal Duyarlılık
Beyin, deprem gibi sarsıcı bir olaydan sonra en küçük titreşimleri bile büyük bir tehlike olarak algılayabilir. Normalde fark edilmeyecek hareketler bile “deprem oldu” hissi yaratabilir.
2. Yüksek Anksiyete ve Sürekli Tetikte Olma
Travmadan sonra beden sürekli alarma geçmiş gibi hisseder. Bu durum, “ya tekrar olursa?” endişesiyle birleşince her küçük sarsıntı potansiyel bir tehdit gibi algılanır.
3. Çevresel Hatırlatıcılar
Perdelerin rüzgarda hareket etmesi, üst komşunun adımları, sokaktan geçen kamyon gibi dış etkenler geçmiş deprem deneyimini hatırlatabilir.
4. Vücut Dengesindeki Hassasiyet
Stres altındaki bireylerde denge sistemi daha hassas hale gelir. Bu durum, baş dönmesi ve salınım hissiyle karıştırılabilir.
Hayalet Deprem Algısı Ne Kadar Sık Görülür?
Bu durum, özellikle depremden sonra birçok kişide geçici olarak görülür. Aşağıdaki gruplarda daha yaygın olabileceği gözlemlenmiştir:
- Artçı sarsıntıların devam ettiği dönemlerde
- Depreme doğrudan tanık olan bireylerde
- Çocuklarda, yaşlılarda veya hassas sinir sistemine sahip kişilerde
Dolayısıyla “Sürekli sallanıyor muyum?” sorusu düşündüğünüzden daha yaygındır.
Bu Durum Ne Zaman Ciddiye Alınmalı?
Hayalet deprem hissi genellikle kısa süre içinde azalır. Ancak aşağıdaki belirtiler varsa, bir uzmandan destek almak önemlidir:
- Günlük yaşamı kesintiye uğratacak düzeyde sallanma hissi
- Uyku, iş veya sosyal yaşamda bozulma
- Sürekli endişe ve panik hali
- Bedensel belirtiler (çarpıntı, baş dönmesi, nefes darlığı)
- Deprem anını tekrar tekrar hatırlama (flashback)
Bu tür tepkiler, travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) veya somatik anksiyete belirtisi olabilir.
Hayalet Deprem Algısıyla Nasıl Başa Çıkılır?
Yaşadığınız Hissin Normal Olduğunu Kabul Edin
Bu, zayıflık değil, bedenin ve zihnin yaşadığı travmaya verdiği doğal bir tepkidir.
Duyusal Uyaranları Azaltın
Ani sesler, ışık değişimleri ve titreşimlerden mümkün olduğunca uzak durun.
Rahatlama Tekniklerini Kullanın
Nefes egzersizleri, topraklama teknikleri, meditasyon ve yoga gevşemenize yardımcı olabilir.
Duygularınızı Bastırmayın
Bir yakınınızla konuşmak, yazmak ya da terapist desteği almak bu süreci kolaylaştırır.
Uzmandan Destek Alın
Özellikle travma temelli bu gibi durumlarda psikolojik destek, sürecin daha sağlıklı ilerlemesini sağlar.
Unutmayın: Yalnız Değilsiniz
Hayalet deprem algısı, beynin ve bedenin kendini korumaya çalıştığı geçici bir süreçtir. Bu hissi yaşamanız anormal değil; aksine oldukça yaygındır.
🔹 Kendinize şefkatli davranın.
🔹 Bedeninizi dinleyin.
🔹 Gerekiyorsa mutlaka bir uzmana başvurun.
Bu tarz benzersiz içerikler için web sitemizi ve de instagram hesabımızı takip etmeyi unutmayınız.
