Slow food düşüncesinden esinlenerek ortaya konulan cittaslow sakin şehir anlamına geliyor. Tıpkı slow food düşüncesinde olduğu gibi hızlı tüketimi eleştiren düşünce sistemi, hızlı tüketimin hayatı kötü etkilediğini ve şehirlerin geleneksel bağlarından koparmasını eleştiriyor.
1999 yılında İtalya’da ortaya çıkan bu düşünce şehirleri ait oldukları bağlardan koparmadan yaşanılabilir bir halde tasarlamayı ve yenilenebilir enerji kaynakları yardımı ile doğaya daha çevreci yaklaşmanın önünü açıyor.
İnsan nüfusunun şehir merkezlerinde hızla artması ile beraber çarpık kentleşme ile ortaya çıkan betonlaşma insanları doğadan uzaklaştırıyor. İnsanların zamanının şehir yaşantısında nasıl geçtiğini anlamadığını ve tüm günlerinin betonlar arasında, toplu taşımalarda, trafikte geçtiğine işaret eden düşünce bu alışkanlıkları reddediyor.
Cittaslow kriterlerine göre insanlar, hayatlarını yaşamlarından zevk alarak ve doğaya zarar vermeden modern teknolojiler eşliğinde yaşayabilir. İtalya’nın Greve in Chianti kentinin ev sahipliği yaptığı Cittaslow Birliği, yaşamanın keyifli olduğu kentlerin katılımları ile oluşturuluyor.
Cittaslow oluşumunun amacı ve misyonu çok geniş kapsamlıdır. Öncelikle ana hatları ile bu düşünce yapısını ele almak gereklidir.
Cittaslow Nedir?
Cittaslow oluşumunun amacı ve misyonu çok geniş kapsamlıdır. Öncelikle ana hatları ile bu düşünce yapısını ele almak gereklidir.
Şehrin dokusunu bozmadan gelişebileceğini savunan akımda, insanların hızlı yaşama alışkanlıklarını geride bırakarak hayatlarından zevk alabilmeleri amaçlanıyor. Cittaslow kendi kendine yetebilen kentler sayesinde, insanların gelenek ve göreneklerine sahip çıktıkları, kendilerine zaman ayırabildikleri bir yaşam tarzını destekleniyor.
Çarpık kentleşmenin olmadığı, trafik problemlerinin ortaya çıkmadığı, sağlıklı kaynakların tüketildiği, doğaya zararlı girişimlerin desteklenmediği ve teknolojinin olumlu yönde kullanıldığı, enerji kaynaklarına alternatiflerin üretildiği kentler, Cittaslow Birliği’nde yer alan alternatif kentlerin sahip oldukları özelliklerin bir kısmıdır.
Cittaslow yani yavaş yaşam felsefesi, insanların doğa ile barışık, kentin tarihi ve doğal ruhunu zedelemeden ve yaşadıkları yerden keyif alarak yaşayabileceklerine örnekler sunuyor.
Cittaslow’un Amacı Nedir?
Cittaslow 72 kritere göre birliğine kentleri kabul ediyor. Birliğin benimsediği kriterler; bu düşünce yapısının amaçlarına ilişkin ipuçlarını da veriyor.
Cittaslow Birliği’ne girme kriterlerinin bazıları aşağıdadır.
- Yerel ürünlerin tercih edilmesi
- Nüfusun 50 binden az olması
- Fast food gibi zincir restoranlar yerine lokal işletmelerin desteklenmesi
- El sanatlarının sürdürülmesi
- Trafiğin azaltılması
- Geleneksel yapıların korunması, restore edilmesi
- Organik ürün üretiminin ve tüketiminin desteklenmesi
- Gürültü kirliliğinin ve trafikte salınan zararlı gazların en aza indirilmesi
- Yenilenebilir enerji kaynaklarının geliştirilmesi
Hızlı gelişen kentlerin, aynı hızla tüketimlerinin ve enerji kaynaklarına olan bağımlılığının da artması göz önünde bulundurulursa; Cittaslow hareketi insanları ve doğayı korumaya yönelik bir yaşam tarzının benimsenmesini amaçlıyor.
Tüketim odaklı yaşayan bir toplum yerine sosyal, doğa ile barışık, enerji kaynaklarına sıcak bakan bir toplumun geleceğini bu kriterler doğrultusunda oluşturulması ve insanların da bu yaşam tarzını benimsemeleri amaçlanıyor.
Türkiye’de Kaç Tane Sakin Şehir Var?
Hızlı tüketim, hızlı yemek yeme, hızlı ulaşım, hızlı kahve içme, ayaküstü sosyalleşme, hızlı alışveriş, hızlı üretim gibi sıraya eklenebilecek birçok şehir merkezli davranış modelinin altını üstüne getiren Cittaslow, insanların yaşamlarından zevk alacak kadar yaşaması gerektiğinin doğru olduğunu savunuyor.
Cittaslow Birliği’ne üye olan pek çok ülke bulunuyor. Birliğin kriterlerine uygun olan kentler, dünya genelinde “Sakin Şehir” niteliğini kazanmış oluyor. Cittaslow Birliği’ne üye olan Türkiye’den de pek çok kent bulunuyor.
- Muğla Akyaka
- İzmir Seferihisar
- Isparta Eğirdir
- Ordu Perşembe
- İzmir Foça
- Kırklareli Vize
- Çanakkale Gökçeada
- Sinop Gerze
- Bolu Göynük
- Malatya Arapgir
- Bursa İznik
- Şanlıurfa Halfeti
- Bolu Mudurnu
- Artvin Şavşat
- Sakarya Taraklı
- Erzurum Uzundere
- Isparta Yalvaç
- Aydın Yenipazar
- Ankara Güdül
- Aydın Yenipazar
- Muğla Köyceğiz
- Bitlis Ahlat
Türkiye’den Cittaslow Birliği’ne kabul edilen kentler arasında yer alıyor.
